Uzmanlara göre mevsimsel depresyonlar daha çok sonbahar ayında ve kış ayında günlerin daha da kısalması ve sürekli olarak koyu renkte olması pek çok kişinin olumsuz etkilenerek depresyona girmesi olayıdır. Peki, kış ayında bireyler neden depresyona girer. Çoğunlukla duygu ve durum bozuklukları, mevsimsel değişimlere bağlıdır, ayrıca yorgunluk, stres ve sosyal yaşantıdan kaçışlarda bireylerde depresyona yol açmaktadır.
Doktorlar uyarıyor! Çoğunlukla depresyon belirtilerinin başlaması özellikle sonbahar ayında gündüz saatlerin kısalması, kapalı gri gökyüzü, soğuk havalar sebebi ile eve kapanmalar, güneşin daha az yüzünü göstermesi kış ayı süresince bireyleri etkilemeye devam etmektedir.
Mevsimsel depresyon belirtileri nelerdir?
- Özellikle bireylerin uyku düzenlerinde meydana gelen değişimler,
- Çoğunlukla uyuma durumlarıdır. Bireyin normal günlük sosyal hayatını azaltması veya çekilmesi,
- Sürekli evde olduğu için kilo alımları, beslenme alışkanlıklarının değişmesi depresyon nedenleri olarak sayılabilir.
Uzmanlarımıza göre; mevsimsel depresyon daha çok %60-90’lık grubu kadınları etkilemektedir. Ancak genç kesim kış depresyonuna daha yatkın olmaktadır. Özellikle doktorlar dikkat çekiyor; kış aylarında genellikle evde kalımlar fazla olduğu için yemek yeme isteği artmaktadır. Bu nedenle kilo artışı olduğu için pek çok birey kötü olarak etkilenmektedir. Çoğu zaman kış ayında hava karanlık ve gri renkte olduğu için bireyler can sıkıntısından sürekli uyku halinde ve bitkindirler.
Uzmanlar eğer kendinizde mevsimsel depresyon belirtileri var ise hafif düzeyde olduğunu düşünüyor iseniz, güneş açtığında daha fazla güneş almaya gayret gösterin. Ancak depresyon belirtisinin kendinizde daha şiddetli olduğunu düşünüyor iseniz uzman psikologlardan mutlaka yardım alınması gereklidir. Çünkü psikologlar sizin için en uygun tedavi yöntemini uygulayarak depresyondan kurtulmanıza yardımcı olarak iyi hissetmenizi sağlayacaktır.
Mevsime Bağlı Depresyon (Sezonluk Duygudurum Bozukluğu) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Mevsimsel duygudurum bozukluğu (seasonal affective disorder – SAD), genellikle sonbahar ve kış aylarında ortaya çıkan ve güneş ışığının azalmasıyla ilişkili bir depresyon türüdür. İşte bu konuda sıkça sorulan sorular ve cevapları:
Mevsimsel Depresyon Nedir?
Mevsimsel depresyon, belirli mevsimlerde, genellikle kış aylarında ortaya çıkan ve güneş ışığının azalmasıyla tetiklenen bir depresyon türüdür. Bu dönemde insanlar kendilerini üzgün, enerjisiz ve motivasyonsuz hissederler.
Mevsimsel Depresyonun Belirtileri Nelerdir?
- Üzüntü ve mutsuzluk: Sürekli bir üzüntü ve mutsuzluk hissi.
- Enerji kaybı ve yorgunluk: Halsizlik, bitkinlik ve uykuya meyil.
- İlgi kaybı: Daha önce keyif alınan aktivitelere olan ilgi ve motivasyonun azalması.
- İştah değişiklikleri: Aşırı yeme veya iştahsızlık.
- Uyku düzensizlikleri: Uykuya dalmakta güçlük çekme veya aşırı uyuma.
- Kilo alımı: Özellikle karbonhidratlı yiyeceklere olan özlem nedeniyle kilo alımı.
- Sosyal izolasyon: İnsanlardan uzaklaşma ve yalnız kalma isteği.
Mevsimsel Depresyon Neden Olur?
Mevsimsel depresyonun tam olarak neden olduğu bilinmemekle birlikte, güneş ışığının azalmasıyla birlikte vücuttaki melatonin (uyku hormonu) seviyesinin artması ve serotonin (mutluluk hormonu) seviyesinin düşmesi önemli rol oynar.
Mevsimsel Depresyon Kimlerde Görülür?
Mevsimsel depresyon, özellikle kuzey yarımkürede yaşayan kadınlarda daha sık görülür. Aile öyküsü, mevsimsel değişikliklere karşı hassasiyet ve kış aylarında daha az güneş ışığına maruz kalmak risk faktörleri arasında sayılabilir.
Mevsimsel Depresyon Nasıl Teşhis Edilir?
Mevsimsel depresyon tanısı, bir psikiyatrist veya psikolog tarafından yapılan detaylı bir görüşme sonucu konulur. Kişinin belirtileri, yaşam öyküsü ve fiziksel muayene sonuçları değerlendirilir.
Mevsimsel Depresyon Nasıl Tedavi Edilir?
Mevsimsel depresyonun tedavisinde genellikle aşağıdaki yöntemler kullanılır:
- Işık terapisi: Özel bir ışık kutusu kullanarak güneş ışığına benzer bir ışık almak.
- İlaç tedavisi: Antidepresan ilaçlar, özellikle şiddetli vakalarda kullanılabilir.
- Psikoterapi: Bilişsel davranışçı terapi gibi psikoterapi yöntemleri, kişinin olumsuz düşünce ve davranışlarını değiştirerek depresyonla başa çıkmasına yardımcı olur.
- Yaşam tarzı değişiklikleri: Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, yeterli uyku ve sosyal aktivitelere katılmak.
Mevsimsel Depresyonun Önlenmesi Mümkün Mü?
Mevsimsel depresyonun tamamen önlenmesi mümkün olmasa da, aşağıdaki önlemlerle belirtilerin şiddeti azaltılabilir:
- Güneş ışığına maruz kalmak: Gün ışığından olabildiğince faydalanmak.
- Düzenli egzersiz: Haftada en az 3-4 gün düzenli egzersiz yapmak.
- Sağlıklı beslenme: Bol meyve, sebze ve tam tahıllı besinler tüketmek.
- Yeterli uyku: Günde en az 7-8 saat uyumaya özen göstermek.
- Sosyal aktivitelere katılmak: Arkadaşlarla vakit geçirmek ve sosyal çevreyi genişletmek.
Unutmayın: Mevsimsel depresyon tedavi edilebilen bir rahatsızlıktır. Eğer siz veya çevrenizdeki biri mevsimsel depresyon belirtileri gösteriyorsa, bir uzmana başvurmanız önemlidir.
Bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir sağlık sorununuz olduğunda mutlaka bir uzmana danışınız.
